Om de drie jaar wordt de Pil-Van Gastelprijs uitgereikt aan de auteur van een oorspronkelijke wetenschappelijke studie met betrekking tot de geschiedenis van de Vlaamse beweging in de breedste zin van het woord. In 2025 gaat de tiende editie door van deze geschiedenisprijs, waaraan voor de laureaat een geldbedrag van 6000 euro is verbonden. Een onafhankelijke en multidisciplinaire jury beoordeelt de inzendingen.
Deze prijs richt zich tot alle academische disciplines die een bijdrage kunnen leveren tot een vernieuwend inzicht in één of meer aspecten van de geschiedenis van de Vlaamse beweging. Naast in boekvorm gepubliceerde studies uit de drie jaren voorafgaand aan 2025 – met andere woorden 2022, 2023 en 2024 – kunnen ook onuitgegeven manuscripten of universiteits- of hogeschoolscripties uit dezelfde periode worden bekroond.
Artikel 6 van het wedstrijdreglement luidt als volgt: “De studies moeten in 9-voud en uiterlijk op 13 januari overgemaakt zijn aan de secretaris van de jury, Ann Van Gastel (p/a ADVN – Lange Leemstraat 26, 2018 Antwerpen; ann.vangastel@advn.be). Na toetsing aan het reglement door de jury worden gedrukte exemplaren in 9-voud opgevraagd”. Op de website of bij jurysecretaris Ann Van Gastel kan u terecht voor het volledige wedstrijdreglement en voor verdere informatie (publiekswerking@advn.be; 032251837).
De Pil-Van Gastelprijs werd vernoemd naar het echtpaar Albrecht Pil (1892-1940) en Marie Van Gastel (1892-1980), respectievelijk scheikundige en verpleegster, maar vooral overtuigde Vlaams-nationalisten en zowel actief in de partijpolitiek als in het flamingantische middenveld. Hun zoon Emiel Pil (1924-1992), priester en historicus, trad in hun voetsporen. Hij engageerde zich in de Vlaamse beweging en richtte in 1984 mee het ADVN op. Vlak vooraleer hij op de IJzerbedevaart van 1992, waar zijn beide ouders werden herdacht, zou voorgaan in de eucharistieviering werd hij onwel en overleed hij. Op 22 februari 1995 aanvaardde het ADVN een legaat van hem, dat aan de basis ligt van de Pil-Van Gastelprijs, die voor het eerste werd uitgereikt in 1998. Een overzicht van alle vorige winnaars vindt u terug op de website van het ADVN – archief voor nationale bewegingen (www.advn.be).
Nico Van Campenhout
